در این مطلب برای آشنایی بیشتر با تفاوت های بین پمپ پیستونی با پلانجری به برسی آنها میپردازیم.
پمپ پلانجری چیست؟
پمپ پلانجر به صورت استوانه ای است و به طور معمول از فلز ساخته میشود. در داخل سیلندر، حرکت رفت و برگشتی پلانجر باعث عمل مکش و رانش میشود. در واقع پلانجر نیرو را به سیال منتقل میکند که این نیرو باعث تولید فشار میشود. پلانجر به crosshead متصل است و حرکت خطی cross head دارد.
نحوه کار پمپ پلانجری
بعد از این که سیلندر از مایع پر شد، حرکت پلانجر در جهت مخالف صورت گرفته و به این ترتیب صورت شیر دهانه مکش بسته شده و شیر موجود در دهانه خروجی باز و در نتیجه سیال پمپ میشود. در single acting cylinder با هر بار رفت و برگشت پلانجر، یک بار عمل رانش و یک بار عمل مکش صورت میگیرد. زمانی که سیلندر از مایع پر شد، پلانجر به سمت راست حرکت میکند. مقدار جریان در ابتدای ضربه صفر است و با رسیدن پلانجر به ماکزیمم به تدریج به حداکثر مقدار خود میرسد. سرعت در نقطه A و C صفر و در نقطه B ماکزیمم میشود. هنگامی که پلانجر به سمت چپ حرکت میکند، جریان صفر است. دوبار از نقطه ‘A منحنی دوم مثل منحنی اول شروع شده و به همین صورت یک حرکت نبضی یا قطع و وصلی به وجود می آید.
یکنواخت کردن دبی در پلانجری
برای یکنواخت کردن دبی در پمپ های پلانجر، روش های مختلفی وجود دارد. استفاده از مخزن ضربه گیر یکی از این روش هاست که نصب آن در خروجی پمپ صورت میگیرد. با افزایش تعداد سیلندرها هم میتوانید به دبی یکنواخت برسید. مثلا از دو یا سه یا چند سیلندر استفاده کنید. پمپ دو سیلندر تشکیل شده از دو پمپ تک سیلندر است که در یک محفظه مشترک در کنار یکدیگر قرار میگیرند. در پلانجر در پمپ های دو سیلندره از نظر عملکرد، اختلاف فاز ۱۸۰ درجه ای داشته و در یک لحظه کوتاه جریان صفر میشود.
پلانجرها تو پر با قطر ۱۲۷ میلیمتر یا کمتر میباشند. اما برای کاهش وزن از پلانجرهایی با قطر بیشتر از ۱۲۷ میلیمتر را به شکل توخالی میسازند. پلانجر محدوده سرعتی بین ۴۶ تا ۱۰۷ متر بر ساعت دارد. طول پلانجر بیشتر از طول مسافت طی شده در داخل سیلندر است.
خارج کردن پمپ پلانجری از سرویس
جهت تخلیه پمپ باید مسیر های draining که در لوله خروجی و ورودی پمپ قرار دارد باز شود. بعد از این که پمپ تخلیه شد، همه مسیرهای گرم کننده پمپ و مسیر های ورود خروج سیال به داخل رینگ لانترن را از سرویس خارج کرده و از پمپ جدا کنید. در صورتی که پمپ به تعمیرات نیاز ندارد و قرار است به صورت موقت از سیستم خارج شود، در صورتی که سیال رسوب زا نباشد، به تخلیه پمپ نیازی نیست و همه مسیرهای گرم کننده پمپ و مسیر سیال ورودی و خروجی از لنترن رینگ باید در سیستم باقی بماند. در صورتی که سیال رسوب زا بود، باید پمپ را کاملا تخلیه کرد و اگر امکانش بود آن را با یک سیال خنثی بشورید.
تفاوت پمپ پیستونی و پلانجری
یکی از مهم ترین تفاوت های این دو پمپ، کمتر بودن طول پیستون از طول مسافت طی شده در سیلندر پمپ پیستونی است. تفاوت دیگر این است که پلانجر از سیلندر بیرون آمده اما پیستون از داخل سیلندر بیرون نمی آید. از دیگر تفاوت های مهم به استفاده از پمپ های پلانجری در فشارهای بالاتر نسبت به پمپ پیستونی میتوان اشاره کرد.
علت استفاده از پمپ پلانجری در فشار بالاتر
تصور کنید که به ستون A نیروی F وارد میشود و شروع به افزایش این نیرو میکنیم. در نهایت در نقطه ای ستون خم میشود. حالا با افزایش سطح مقطع، نیرویی که برای خم کردن ستون دوم نیاز داریم بیشتر از اولی است.
حالا ستون A را تحت بار P تصور کنید. حالا طول ستون را افزایش میدهیم تا احتمال خم شدن با افزایش طول زیاد شود. Piston rod هم دقیقا همچین وضعیتی با همان ستون دارد. یعنی اگر Piston rod در نتیجه نیروی F خم شود، با توجه به این که plunger rod دارای طول کمتری بوده و در حقیقت در بخشی از دسته پلانجر، پلانجری که جایگزین میشود، سطح مقطع بزرگتری دارد. به این ترتیب خم شدن plunger rod در مقایسه با piston rod نیاز به نیروی بیشتری دارد. به همین دلیل میتوانیم از پمپ پلانجری در فشار های بالاتری در مقایسه به پیستونی استفاده کنیم.